نکات کلیدی قبل از کاشت ذرت

از جمله مهم ترین کشت هایی که در این فصل مورد توجه کشاورزان عزیز است، ذرت است که اگر یک سری موارد مهم در مزرعه قبل از کاشت ذرت رعایت نشود، عملکرد خوبی هم بدست نمی آید. ولی اگر قرار است کشاورز هزینه زیادی برای تهیه بذر و مدیریت مزرعه داشته باشد، پس بهترین راه این است که نکات کلیدی قبل از کاشت را رعایت کند تا نتیجه مطلوبی هم بگیرد.    

همانطور که می دانید انواع ذرت در کشور ما وجود دارد ولی در دسته بندی ذرت، دو نوع علوفه ای و دانه ای وجود دارد که ارقام مختلفی از این دو نوع در همه مناطق تولید می شود. در این مقاله چند نکته کلیدی قبل از کاشت ذرت را برای شما آورده ایم و امیدواریم که با رعایت این نکات نتیجه خوبی از کشت ذرت خود بگیرید.

فاکتورهای مهم قبل از کاشت ذرت

عدم توجه به برخی فاکتورهای کلیدی قبل از کاشت ذرت منجر به ضعیف بودن گیاهچه ها و کاهش رشد طی فصل و کم شدن عملکرد نهایی ذرت می شود. بهتر است قبل از هر اقدامی برای کشت ذرت به این عوامل مهم توجه کنید تا نتیجه مطلوبی بگیرید.

انتخاب رقم مناسب  

تنوع در ارقام ذرت چه علوفه ای و چه دانه ای بسیار است و اگر انتخاب درستی انجام نشود، عملکرد مناسبی نخواهید داشت. در اغلب مناطق کشت ذرت در کشور، کشاورزان از بذر محلی یا توده بذری منطقه خودشان عملکردهای بالایی می‌گیرند که علت آن سازگاری ارقام محلی به تغییرات اقلیمی آن منطقه است. ارقام اصلاح شده ذرت نیز در کشور ما زیاد است که در شرایط خاص استفاده شده اما محدودیت‌هایی برای عملکرد وجود دارد که به دلیل اقلیم خاص هر منطقه است.

بهتر است برای انتخاب بذر از بذرهای درشت تر و توده های بذری خالص تر (رعایت خلوص فیزیکی) استفاده کنید زیرا هر چه بذور شما درشت تر و از نظر اندازه یکسان و توده بذری تمیزتر باشد، نتیجه هم بهتر خواهد بود.

اگر میخواهید رشد ذرت‌های شما یکنواخت باشد، پس سعی کنید بذرهای انتخابی تان هم از نظر سایز یکسان باشند.  

تاریخ کاشت ذرت

از آنجاییکه هر منطقه اقلیم خاص خود را دارد، باید برای هر کشت تاریخ کاشت مناسبی تعیین شود. هرچند ممکن است با توجه به تغییرات اقلیمی که هر ساله شاهد آن هستیم در برخی سال ها تاریخ کاشت کمی عقب یا جلو بیفتد اما با تعیین بازه زمانی برای کاشت ذرت می توان نتیجه مطلوبی گرفت. اقدام مهمی که کشاورزان هر منطقه برای کاشت ذرت ضروری است انجام دهند این است که بر اساس داده های هواشناسی سالانه هر منطقه، تاریخ کاشت ذرت را برای مزرعه خود تعیین کنند. با توجه به اینکه ذرت گیاهی حساس به دما پایین است، اگر کشت ذرت در بهار زودتر از موعد باشد، بوته ها با سرما مواجه می شوند و بخش زیادی از مزرعه دچار آسیب سرمازدگی می شود. دقت داشته باشید که در کشت دیرهنگام هم ممکن است با افزایش دما در منطقه مواجه شوید و اگر گیاهان رشد کافی را نداشته باشند دما بالا منجر به آسیب خواهد شد. علاوه براین بوته ذرت در دما زیاد منطقه فرصت کافی برای رشد رویشی را نداشته و در نتیجه منجر به تاخیر در مراحل زایشی مانند ظهور تاسل نیز می شود.

عمق کاشت بذر

اگر بذر ذرت را در عمق مناسب کشت نکنید، قطعا مشکلاتی برای مزرعه شما بوجود می آید و عملکرد شدیدا کم می شود. با توجه به اینکه بذر ذرت نسبت به برخی گیاهان زراعی درشت تر است، طبیعتا عمق کاشت هم برای آن بیش تر در نظر گرفته می شود. معمولا عمق ۳ تا ۵ سانتیمتر برای کاشت بذر ذرت مناسب است. دقت کنید که عمق کم تر از این باعث بیرون آمدن بذر از خاک شده و عمق بیش تر از حد نیز اصلا به گیاهچه اجازه خارج شدن از خاک را نمی دهد زیرا بذر باید انرژی زیادی صرف خروج از خاک کند و اگر هم گیاهچه از خاک بیرون بیاید بسیار ضعیف خواهد بود.  

میزان بذر مصرفی

بسته به نوع ذرت (علوفه ای یا دانه ای) و شرایط کاشت معمولا میزان بذر برای هر هکتار ذرت ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم در نظر گرفته می شود. در ذرت علوفه ای به دلیل کمتر بودن فاصله بوته ها نسبت به ذرت دانه ای میزان بذر مصرفی بیش تر خواهد بود. میزان بذری که باید برای مزرعه ذرت استفاده کنید رابطه مستقیم با تراکم بوته ها دارد. نکته مهم این است که اگر تراکم بوته ها بیش از حد باشد مشکلاتی مانند ضعیف بودن گیاهان به دلیل رقابت بر سر آب و مواد غذایی، کاهش تعداد بلال و تعداد دانه در بلال و تاخیر در رسیدن ذرت را به دنبال دارد.   

تقویت بنیه بذر

تکنیک کاربردی بذرمال روی از جمله مهم ترین راهکارها برای قوی کردن و استقرار بذر و رشد و توسعه ریشه است. در مقالات گذشته (از بذر تا کاشت) به این تکنیک اشاره کرده ایم و کشاورزان عزیز می توانند برای کشت ذرت نیز روش بذرمال با ترکیباتی مانند عنصر روی و برخی اسیدآمینه ها را استفاده کنند تا نتیجه مطلوبی بگیرند.

تغذیه قبل از کاشت ذرت

  در گیاهان زراعی مانند ذرت اگر قبل از کاشت مدیریت تغذیه مزرعه انجام نشود، خاک آماده ورود بذر نیست و همین مسئله منجر به استارت ضعیف رشد و کم شدن نمو در طول فصل و در نهایت کاهش عملکرد می شود. بهترین کار این است که کودهای میکروبی به همراه کودهای شیمیایی موردنیاز مصرف شوند و از استفاده بیش از حد کودهای شیمیایی خودداری کنید تا باعث شوری خاک و از بین رفتن موجودات مفید خاک نشوید. مصرف کودهای میکروبی مانند باکتری ها به بهبود شرایط بیولوژیکی خاک و تامین عناصر غذایی برای گیاهان ذرت کمک می کند و همچنین مصرف کودهای شیمیایی نیز کاهش یافته یا حذف می شود. می توانید کودهای میکروبی را همراه آبیاری یا به صورت اسپری روی سطح خاک استفاده کنید و هر چه زمان مصرف باکتری ها به زمان کاشت بذر ذرت نزدیکتر باشد، نتیجه بهتر خواهد بود.   

اهمیت آبیاری در کشت ذرت

در ذرت اگر آبیاری دست کم گرفته شود، صدمه زیادی به گیاه وارد می کند از این جهت که ذرت گیاهی بسیار حساس به کم آبی است و کوچکترین تنش خشکی منجر به کاهش شدید عملکرد می شود. در بحث آبیاری ذرت باید به مرحله رشدی نیز توجه کنید و بسته به شرایط آب در منطقه، قبل از کاشت برای آبیاری ذرت برنامه ریزی داشته باشید. یکی از مناسبترین روش های آبیاری ذرت، قطره ای است که باید قبل از کاشت ذرت مزرعه را آماده کنید.

با توجه به اهمیت برنامه تغذیه قبل از کاشت ذرت برای دریافت برنامه غذایی ذرت کلیک کنید.

سوالات متداول در مورد کاشت ذرت

• عمق کاشت ذرت را چقدر در نظر بگیریم؟

 به دلیل درشت تر بودن بذر ذرت نسبت به برخی محصولات زراعی، عمق کاشت بذر ذرت ۳ تا ۵ سانتیمتر در نظر گرفته می شود.

• فصل کاشت ذرت چه زمانی است؟

ذرت به دلیل اینکه محصول فصل گرم است پس باید در زمانی که هوا گرم شد و دما خاک نیز بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد بود، اقدام به کشت ذرت کنید. بسته به منطقه ای که هستید تاریخ کاشت متفاوت است و بهترین کار این است که بر اساس داده های هواشناسی منطقه تان تاریخ کاشت ذرت را تعیین کنید. بطور مثال در خراسان رضوی تاریخ کاشت ذرت از اواسط اردیبهشت تا اواسط خرداد ماه است. 

• قبل از کاشت ذرت چه کودهایی استفاده کنم؟

در مزرعه ذرت قبل از کاشت باید از کودهای میکروبی (کود زیستی) برای بهبود شرایط بیولوژیکی خاک و در صورت نیاز از کودهای شیمیایی (بر اساس برنامه غذایی) استفاده کنید.

• بذر انواع ذرت دامی و انسانی را از کجا تهیه کنم؟

ذرت مصارف مختلفی دارد که هم برای تغذیه دام و هم برای تغذیه انسان استفاده می شود. در هر منطقه برخی کشاورزان ذرت کار از بذر ذرت محلی استفاده می کنند که نتیجه خوبی هم به دلیل سازگاری با منطقه داشته و برخی دیگر نیز از بذرهای اصلاح شده استفاده می کنند. می توانید بذرهای اصلاح شده را از جهاد کشاورزی منطقه خودتان و یا شرکت های معتبر تهیه کنید.

• انواع بذر ذرت را از کجا بخرم؟

بسته به هدف شما از کشت ذرت متفاوت است ولی بهتر است بذر ذرت را از جهاد کشاورزی منطقه یا شرکت های معتبر تهیه کنید.

• خیساندن ذرت برای کاشت درست است؟

خیساندن ذرت در صورتیکه بلافاصله بعد از کاشت آبیاری انجام شود، مشکلی ندارد. خیس کردن بذر ذرت قبل از کاشت بهتر است با بذرمال روی انجام شود تا بنیه بذر قوی شده و استقرار ریشه بخوبی صورت بگیرد.

منابع

+ Growth and production of maize: mechanized cultivation. (2011). Soils, Plant Growth and Crop Production - Vol. I.
+ https://www.365farmnet.com/en/newsroom/maize-cultivation-sowing-and-planting-density/