خلاصه مطلب
در این پست آموزشی با روش صحیح کاشت نهال همراه شما کشاورزان عزیز هستیم. مهم‌ترین نکته در زمان کاشت نهال طوقه یا یقه است که باید آن را بشناسیم. طوقه جایی است که اولین ریشه‌ها را به ساقه متصل می‌کند. این محل باید ۱۰ سانتی‌متر بالاتر از سطح خاک قرار بگیرد. این کار باعث می‌شود طوقه و ریشه دچار پوسیدگی و آلودگی‌های باکتریایی و قارچی نشود. درخت دارای ۲ نوع ریشه عمقی و سطحی است که ریشه‌های نوع اول وظیفه جذب مواد غذایی گیاه (۹۸ درصد مواد جذبی) و ریشه‌های عمقی وظیفه جذب آب را برعهده دارند. عناصر غذایی قابل جذب در ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتری سطح خاک قرار دارند بنابراین کاشت صحیح و استقرار مناسب ریشه‌ها باعث می‌شود جذب حداکثری را شاهد باشیم. باید توجه داشت که نباید نهال را داخل گودال کشت کرد. با این کار سطح دسترسی ریشه‌های جذبی از عناصر غذایی دور شود. همچنین تجمع دایمی آب اطراف طوقه باعث بروز بیماری‌های باکتریایی و قارچی و پوسیدگی خواهد شد.
کاشت نهال به روش صحیح
مهم‌ترین نکته در زمان نهال کاری این است که ناحیه طوقه یا یقه را بشناسیم. طوقه محل اتصال اولین ریشه‌ها به ساقه است.
محل طوقه باید از سطح خاک باغ ۱۰ سانتی‌متر بالاتر باشد. تصور عموم مردم و کارشناسان بر این است که محل پیوند که بالاتر از طوقه قرار دارد باید بالاتر از سطح خاک باشد که این باور کاملا درستی است. این امر برای جلوگیری از پوسیدگی‌ها و بیماری‌های طوقه و ریشه امری ضروری است که این نکته عموما رعایت می‌شود. شاید دوست دارید بدانید که چرا تکنیک استقرار درست درخت در خاک اهمیت دارد!!؟ علت معلوم و ساده‌ای دارد. درخت دارای ۲ نوع ریشه عمقی و سطحی است. ۹۸ درصد جذب عناصر غذایی توسط ریشه‌های سطحی یا همان ریشه‌های موئین انجام می‌شود. جذب در ریشه‌های سطحی به صورت انتخابی و در ریشه‌های عمقی به صورت توده ای صورت می‌گیرد. توجه داشته باشید که به علت فعالیت میکروارگانیسم‌ها و خصوصا باکتری‌ها، عناصر غذایی قابل دسترس در ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتری خاک قرار دارند. چراکه در این ناحیه اکسیژن به مقدار کافی برای میکروارگانیسم‌ها و ریشه وجود دارد.
استقرار صحیح ریشه‌ها باعث افزایش دسترسی به این عناصر برای جذب بیشتر و افزایش کیفیت جذب می‌شود. ریشه‌های عمقی وظیفه جذب آب را بر عهده دارند که عناصر غذایی از این طریق بصورت توده‌ای جذب می‌شوند. این ریشه‌ها اهمیت کمتری در باردهی درخت دارند. از این رو باید دقت داشت که ریشه‌ها در بالاترین سطح خاک قرار بگیرند تا با توسعه سطحی خود امکان جذب بیشتر عناصر و ماندگاری بیشتر را برای درختان فراهم کنند. در کشاورزی اصولی دنیا، درختان را در زمان کاشت با ایجاد تپه‌ای در سطح خاک در نوک تپه و یا روی پشته‌ها کشت می‌کنند.
کشاورزان عزیز باید دقت کنید که کاشتن نهال در داخل گودال برای ایجاد تشتک آبیاری روشی کاملا اشتباه است چرا که دسترسی ریشه‌های جذبی از سطح جذب دور می‌شود. این درختان عمر پایین و کیفیت بسیار پایینی در باردهی خواهند داشت. از طرف دیگر حضور همیشگی آب در محل طوقه و ریشه باعث می‌شود قارچها و باکتری‌های بی‌هوازی مخرب رشد کرده و پوسیدگی و نابودی نهال را باعث شوند.
بعد از حفر گودال ابتدا باید میزان لازم برای خاک ریختن در گودال و استقرار مناسب ریشه‌ها را تخمین بزنیم. این خاک باید همان خاک سطح مزرعه باشد و نیازی به استفاده از شن و ماسه بادی و کود دامی نیست. هیچ کدام از اینها بستر مناسبی برای ریشه‌ی نهال کوچک و حساس ما نیست چون هیچ کدام از اینها غذای گیاه نیست. یقه ، گلو یا طوقه باید ۱۰ سانتی متر بالاتر از سطح خاک قرار بگیرد. قسمت پیوند که بیشتر کشاورزان به آن اشاره می‌کنند بالاتر از قسمت یقه قرار دارد.
دقت کنید گیاه ما حالا بصورت تپه‌ای کاشته شده و نه بصورت گودالی. نکته بعدی که شاید برای شما ایجاد سوال کند این است که من سیستم آبیاری مجهزی ندارم. برای نهالی که به روش تپه‌ای کاشته شده چطور این آبیاری را انجام دهم؟! این کار مسلما نسبت به روش قبلی کار پر زحمت‌تری است اما برای کسی که هزینه می‌کند و قرار است یک زندگی را از دل خاک بیرون بیاورد این زحمت در مقابل زحماتی که بعدا برای جلوگیری از خسارات روش‌های غلط باید انجام بگیرد اصلا زیاد نیست. به تصویر زیر دقت کنید می‌بینید که اطراف نهال کاشته شده با خاک اطراف باغ یک تشتک ایجاد شده است. این تشتک باعث می‌شود که آب در اطراف ریشه مانده و سریعا وارد خاک شود یعنی دقیقا همان‌جایی که ریشه مستقر شده است.
این مطلب توسط تیم تحقیقاتی دایان تألیف شده است. استفاده از مطالب برای نشر علم و آگاهی با ذکر منبع و درج لینک مانعی ندارد.
سلام مهندس من عمق چاله هام از لبه پشته ۶۰ سانت و از کف جوب ۳۰ سانت و قطر چاله ها هم حدود ۴۰ سانت هست
لطف کنید بگید من چیکار کنم درختم بهترین رشد رو داشته باشه هنوز درخت رو نکاشتم میخاستم ببینم اندازه چاله ها خوبه یا برای بهتر بودن تغیرش بدم؟
سلام وقت بخیر
بله چاله‌ها مشکلی نداره و مناسب هست. ولی با توجه به همین مقاله دقت کنین که نهال داخل گودال کشت نشه. همچنین اگر خاک رسی و سفت هست حتما از خاک ماسه و سبک داخل گودال استفاده کنین که خاک اطراف نهال رسی نباشه. کودهایی مثل سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم گرانول و همچنین گوگرد هم به خاک اطراف نهال اضافه کنید و داخل گودال بریزید.
سلام، آقا ما تو حیات خونمون یه درخت زردآلوی هف هشت ساله هست که میوه هم میده. یکی دوسه ساله یه نهال بلوط که مادرم همینطوری بلوط انداخته بود در اومده. حالا من تصمیم دارم که اون رو جدا کنم و داخل یه گلدون بزرگ نگه دارم تا کمی که بزرگتر شد اونو یه جای بهتر بکارم. اول اینکه میخاستم بدونم اصلاً میشه این کارو کرد و اگه میشه این کارو بکنم، لطف کنید و راهنمایی کنید که چطور اون رو در بیارم و چطور اونو داخل یه گلدون بزارم. و ضمنان پای درخت زیاد باغچه طور نیست حدودا یه متره و زیاد دورش باز نیست خیلی تنگه پاش…
سلام وقت بخیر
بهترین کار اینه که جابجا نشه. چون احتمال خشک شدنش خیلی زیاده و خیلی از ریشه هاش قطع میشه. ولی اگر مجبور به جابجایی هستین داخل گلدون کشتش نکنید چون باز ضربه میخوره. همون جای نهایی که میخواید باشه کاشت کنید. بهتره جابجایی در اسفند ماه قبل از اینکه نهال رشدش شروع میشه انجام بشه.
ضمن تشکر از جوابتون. میخاستم بدونم اگر همینجا بمونه برای معماری ساختمون و درخت زردآلو مشکلی نداره؟ و یا اگر خاستم بیارمش بیرون چقد پاشو عمیق بکنم؟ و کلا مسئله قطع شدن ریشه هاش موقع دراوردن چجوریه
سلام مهندس جان من حدود ۶۰۰ تا نهال به کاشتم. بعضی از نهالها قهوه ای و بعضی به رنگ طوسی هستن خیلی نگران هستم که با هم فرق داشته باشن ممنون میشم راهنمایی کنین
سلام وقت بخیر
دلایل مختلفی میتونه داشته باشه. این که ارقام متفاوتی باشند و یا در شرایط مختلفی رشد کردند. بهتر هست که از نهالستانی که خریداری کردید بپرسید.
سلام و تشکر از مطالب مفیدتان
خواستم بپرسم اگه ریشه به گوگرد پاستیلی بخوره آیا ریشه نمی سوزه چون من در خوزستان هستم و گرما زیاد هست
سلام
وقت بخیر
نه بدون هیچ نگرانی استفاده کنید. هیچ مشکلی پیش نمیاد.
سلام. خیلی ممنون از مطالب مفیدتون. من دو هفته پیش چند تا نهال میوه کاشتم و متاسفانه چون اون موقع مطالعه نداشتم کارگر باغ بصورت چاله ای نهال ها رو کاشته. الان باید جابجا کنم و به صورتی که شما گفتید بکارم یا بذارم فصل بعد اصلاحش کنم؟
سلام
اگر خیلی داخل گودال کاشت نشده نگرانی نداره. ولی اگر فکر میکنید با توجه به توضیحات، روش نادرست هست هر چه سریعتر قبل از فعال شدن نهال برای تغییرات روش کاشت اقدام کنید.
سلام وخسته نباشید ممنون از اطلاعات خوبتون.این هم باید اضافه شود که بعد از کاشت نهال آن را از ارتفاع ۸۰سانتیمتری برش زده وسر نهال برداشته شود.
با سلام
سپاسگزارم از همکاری شما
سلام.خسته نباشید.
مهندس جان درود
بنده میخوام یک هکتار زمین رو نهال گردو پیوندی بکارم.روش کاشتتون رو داخل سایت مشاهده کردم.فقط سوالم اینه که ریشه هابی که روی سطح خاک رشد میکنن چون زودتر ابی که داده میشه به عمق میره.ریشه های سطحی خشک نمیشن؟و اینکه هر چند روز باید به نهالها اب داد
ممنون میشم جواب بدید.
سپاس
سلام جناب دوستی عزیز
با توجه به اینکه آب توسط خاصیت موئینگی به سمت بالا حرکت میکنه، رطوبت داخل پشته کاملا فراهم هست. فقط در صورتی که خاک کاملا شنی باشه امکان کاهش رطوبت در فواصل زیاد آبیاری هست. اگر خاک باغ شما خیلی شنی هست حتما به همراه خاک چاله کمی خاک زراعی اضافه کنید تا بافت خاک سنگین تر شود و رطوبت را نگه دارد. فواصل آبیاری هم بسته به بافت خاک و شرایط آب و هوایی و میزان آب موجود متفاوت است. به طور کلی باید با فواصلی آبیاری کنید که از طرفی همیشه رطوبت در خاک اطراف ریشه وجود داشته باشد و از طرف دیگر ماندابی و کمبود تهویه در خاک ایجاد نشود.
پایدار باشید.
واقعا بابت مطالبی که گفتین ممنونم
با سلام
بزرگوارید.
عالی ممنونم