۱.مقدمه
در این مقاله، انواع مشکلات و سوالات مربوط به آبیاری سیب ، گلابی و به را برای شما باغداران بزرگوار مورد بررسی قرار داده‌ایم. این مطلب بر اساس تجربیات باغداران بزرگ و با تجربه سیب ، گلابی و به و همچنین بر اساس مقالات روز دنیا در زمینه کاشت و نگهداری سیب ، گلابی و به نگارش شده است.
آب مایه حیات است و وجود و فراهمی آن با کیفیت مناسب برای درختان میوه مانند سیب ، گلابی و به نیز بسیار ضروری و کلیدی است. با توجه به اینکه نیاز آبی درختان سیب ، گلابی و به طی فصل رشد میوه نسبتا زیاد بوده و برخی نقاط کاشت این درختان در کشور ما خشک و کم آب هستند، مدیریت آبیاری این درختان بسیار ضروری است. اگر آبیاری به خوبی انجام نشود، قطع به یقین افزایش ریزش میوه، کاهش عملکرد و کیفیت وجود خواهد داشت و مصرف کودها در باغ سیب ، گلابی و به نیز اثرات کمتری خواهد داشت.
در دنیا قبل از احداث باغ به فکر سیستم و روش آبیاری آن هستند و این باعث افزایش عملکرد این درختان می‌شود. ما هم با وجود مشکلاتی که در باغات ایران داریم باید به فکر مدیریت بهتر آبیاری باشیم. ما در تیم دایان به خوبی با مشکلات سیستم های آبیاری، روش‌های نادرست آبیاری و خلاءهایی که باعث می‌شود کشاورز نتواند به خوبی آبیاری را انجام دهد آشنا هستیم. با علم بر باغات ایران مطالبی کاربردی و اجرایی برای شما آماده کرده‌ایم که در ادامه مطالعه می‌کنید.
ما در این مطلب تجربیات کشاورزان با تجربه و دانش را برای شما جمع‌آوری کرده‌ایم.
۲. آبیاری سیب ، گلابی و به در زمان گلدهی و گرده افشانی
اگر به رطوبت خاک در زمان گلدهی و گرده افشانی توجه نشود احتمال عدم تلقیح، سقط جنین و ریزش غیرطبیعی گل‌ها وجود دارد. مرطوب بودن خاک در زمان گلدهی و گرده افشانی مهم است اما توجه داشته باشید که آبیاری غرقابی و سنگین به خصوص در خاک‌های رسی باعث ریزش گل‌ها می‌شود. در صورتی که آبیاری غرقابی دارید در زمان گلدهی و گرده افشانی بهتر است آبیاری انجام نشود. ولی در صورتی که آبیاری قطره ای دارید و خاک باغ در زمان گلدهی و گرده افشانی خشک است می‌توانید آبیاری را با حجم کم انجام دهید در حدی که فقط رطوبت خاک تأمین شود.
چند نکته دیگر در ارتباط با آبیاری باغات دانه دار را در مطلب آب استارت درختان میوه مطالعه کنید.
بارندگی در زمان گرده افشانی باعث شسته شدن گرده در درختان سیب ، گلابی و به شده و عدم تلقیح می‌شود، همچنین با توجه به اینکه پخش شدن دانه گرده در سیب و گلابی با زنبورعسل صورت می‌گیرد، باران می‌تواند باعث عدم فعالیت زنبورهای عسل و عدم گرده افشانی شود ( درخت به خودگرده افشان است ). باران باعث خیس شدن سطح کلاله مادگی و کاهش درصد تلقیح هم می‌شود. بنابراین اگر در زمان گرده افشانی، بارندگی باشد و رطوبت هوا هم بالا رود، گرده فشانی و تلقیح سیب ، گلابی و به کم شده و در نتیجه اختلال در فروت ست و تشکیل میوه رخ داده و در نهایت ریزش میوه تشکیل شده، مشاهده می‌شود.
نکته: درختان سیب و گلابی برای گرده افشانی نیاز به ارقام گرده‌زا دارند که این نسبت معمولا ۱ به ۱۰ یا ۱ به ۱۵ در نظر گرفته می‌شود.
۳. آبیاری سیب ، گلابی و به بعد از تشکیل میوه
عدم تامین آب کافی، به ویژه در زمان رشد سریع میوه سیب ، گلابی و به طی ماههای تیر و مرداد، باعث کاهش تعداد میوه ، کوچک شدن و ریزش میوه ها در خرداد ماه می‌شود. آبیاری کافی و مناسب بر رشد و درشتی میوه سیب ، گلابی و به تأثیر زیادی داشته، بطوریکه وضعیت ایده آل رطوبت خاک در باغات سیب ، گلابی و به آن است که رطوبت لازم و کافی در تمام دوره رشد میوه فراهم شود و به درخت تنش وارد نشود. بنابراین نیاز است که در این مرحله ضرورتا آبیاری انجام شود. آبیاری به مقدار کافی در سیب ، گلابی و به در این مرحله باعث ظرفیت‌سازی برای رشد مطلوب گوشت میوه شده و مشکلات ریز شدن، عدم رنگ‌گیری مطلوب و یا ریزش میوه نیز در آخر فصل کاهش خواهد یافت. دقت کنید که در این مرحله محلول‌پاشی کلسیم و پتاسیم در چند مرحله بسیار مهم و موثر است. برای کوددهی و تغذیه حتما مطلب ” مصرف کود سیب ، گلابی و به در بهار و تابستان ” به نگارش تیم آموزشی دایان را مطالعه کنید.
۴. فواصل آبیاری سیب ، گلابی و به در بهار و تابستان
فواصل آبیاری در طول فصل رشد به عوامل مختلفی مانند سن باغ، بافت خاک، سطح بارندگی در منطقه و شرایط آب و هوایی بستگی دارد. از آنجایی که باغات سیب و گلابی زیادی در کشور وجود دارد، توجه به آبیاری این درختان بسیار حائز اهمیت است، زیرا مهمترین عامل برای کیفیت مناسب میوه ( بافت مناسب و درشتی میوه ) و عملکرد بالا در سیب و گلابی ، آب است و باید به خوبی تامین شود. بطور کلی در طی روزهای بسیار گرم تابستان باید تا عمق حدود یک متری، خاک مرطوب باشد تا به درخت سیب ، گلابی و به تنش وارد نشود. با توجه به اینکه در ماههای تیر و مرداد نیاز آبی سیب و گلابی و به افزایش یافته و هوا نیز نسبت به بهار گرم تر است، دوره‌های آبیاری در صورت امکان و بر اساس نوع خاک کوتاه‌تر شود. نمی‌توان عدد دقیقی تعیین کرد ولی فاصله ۷ تا ۱۰ روز برای سیب ، گلابی و به مناسب است. البته بسته به رقم میزان آبیاری ممکن است متفاوت باشد، بطوریکه در ارقام زودرس معمولا نیاز آبی کم تر از ارقام دیررس است. تقریبا دو هفته قبل از برداشت نیز آبیاری قطع می‌شود.
۵. انواع روش‌های آبیاری باغ سیب ، گلابی و به
در آبیاری باغات سیب ، گلابی و به در کشور ما سیستم‌های غرقابی و قطره ای استفاده می‌شود. اما این روش‌ها مزایا و معایبی دارند. یکی از مزایای سیستم قطره ای نسبت به غرقابی این است که باغدار بر روی میزان آب مصرفی کنترل داشته و می‌تواند مدت زمان و حجم آب را کنترل کند. در سیستم آبیاری قطره ای به دلیل اینکه حجم آب در هر بار آبیاری کم تر از سیستم غرقابی است، باید دفعات آبیاری و مدت زمان آبیاری افزایش یابد تا آب کافی به درخت برسد. بطور کلی سیستم غرقابی به دلیل هدر رفت زیاد آب ، ماندابی آب در اطراف طوقه و ناحیه ریشه و افزایش بیماری‌ها در طوقه و ریشه توصیه نمی‌شود. زیرا درختان سیب ، گلابی و به بسیار به ماندابی آب در اطراف طوقه و ریشه حساس هستند. در روش آبیاری غرقابی ممکن است آبیاری به روش‌های مختلفی از جمله کرتی و جوی و پشته ای انجام شود.
۶. مراحل کلیدی آبیاری سیب ، گلابی و به
۱. پس از شکوفه‌دهی و بستن میوه
( اواخر فروردین یا اوایل اردیبهشت ) به دلیل تقسیم سلولی زیادی که در این مرحله وجود دارد، اگر آبیاری در این مرحله به خوبی انجام نشود بزرگ شدن سلول‌های میوه تحت تاثیر قرار می‌گیرد و کوددهی مناسب نیز نخواهد توانست رشد میوه را به حالت ایده‌آل برساند و میوه‌ها ریزش می‌کنند.
۲. آغاز رشد سریع شاخه
(اواسط اردیبهشت تا اوایل خرداد) به دلیل نقش مهمی که در رشد بهاره شاخه، ریشه و میوه دارد به آبیاری حساس بوده و تنش خشکی در این دوره باعث عدم رشد مناسب شاخه، ریشه، برگ و همچنین میوه می‌شود. در صورت تنش خشکی در دوره رشد سریع شاخه علاوه بر کوچکی میوه‌ها، ریزش میوه‌ها نیز اتفاق می افتد. درختان سیب و به بسیار به کمبود آب در این مرحله حساس‌اند اما درختان گلابی تا حدودی کاهش آبیاری در این مرحله را تحمل می‌کنند.
۳. بعد از ریزش طبیعی در خردادماه
باعث افزایش کیفیت میوه و سفتی بافت میوه می‌شود و در آبیاری سیب ، گلابی و به مهم است. باغداران باید سطح رطوبت خاک را حفظ کنند تا کیفیت میوه (رنگ و قند میوه) به حداکثر برسد، اطمینان داشته باشند که رطوبت کافی به ریشه‌ها برسد و تنش خشکی به درخت وارد نشود. این آبیاری باید حتما انجام شود و به دلیل همزمانی گل‌انگیزی جوانه‌های سال بعد و افزایش کیفیت و سایز میوه‌ها تا چهار هفته قبل از برداشت انجام شود و نباید خیلی نزدیک برداشت باشد.
۴. پس از برداشت میوه‌ها
به دلیل تکمیل رشد جوانه گل سال بعد و رشد مناسب ریشه، آبیاری در این مرحله اهمیت زیادی دارد.
برای ماندگاری مطلب می‌توانید این بخش را برای خود یادداشت کنید.
- از آبیاری در زمان گرده افشانی و گلدهی خودداری کنید. فقط در صورتی که آبیاری قطره‌ای دارید و در زمان گلدهی خاک خشک بود می‌توانید آبیاری با حجم کم آب انجام دهید.
- بارندگی در زمان گرده افشانی باعث شسته شدن گرده، عدم فعالیت زنبور عسل، عدم گرده افشانی و ریزش گل‌ها می‌شود.
- آبیاری سیب ، گلابی و به، به مقدار کافی پس از فندقی شدن میوه باعث رشد کافی گوشت و بافت مناسب میوه و افزایش سایز می شود.
- مهمترین عامل برای افزایش تعداد میوه و درشتی میوه آب است و باید به خوبی تامین شود.
- اگر سیستم آبیاری غرقابی را به قطره‌ای تغییر می‌دهید حتما باید فواصل آبیاری کمتر شده تا نیاز آبی سیب ، گلابی و به تامین شود.
- مراحل تشکیل میوه، رشد سریع میوه، افزایش قند و کیفیت میوه و بعد از برداشت مراحل کلیدی در آبیاری سیب ، گلابی و به هستند.
- ارقام پاکوتاه سیب و گلابی به کمبود آب و شرایط ماندابی در باغ حساسیت بیش‌تری نسبت به ارقام پابلند دارند.
اگر قرار باشد یک اتومبیل حرکت کند، باید استارت درست باشد تا موتور را تحریک کند. باید بنزین داشته باشد تا موتور را روشن کند. باید رادیاتور آب داشته باشد تا با حرکت فن‌ها موتور را خنک کند. لاستیک‌ها باد داشته باشند تا با سرعت مناسب حرکت کنند. حتی برف‌پاک‌کن درست باشد تا در زمان باران جلو دید راننده گرفته نشود. هر کدام از این موارد و بسیاری از موارد دیگر اگر درست کار نکند، حرکت اتومبیل مختل خواهد شد. بنابراین باید عوامل بسیاری کنار هم به درستی قرار بگیرند تا نتیجه مطلوبی حاصل شود.
در کشاورزی نیز همین است. باید عوامل مختلفی مدیریت آبیاری، مدیریت آفات و بیماری‌ها، مدیریت صحیح تغذیه و … به درستی در کنار هم رعایت شوند تا عملکرد مطلوب و قابل تحسینی حاصل شود. در طول این مسیر کارشناسان دلسوز دایان در واحد علمی و آموزشی همراه و خدمت‌گزار شما هستند.
این مطلب توسط تیم تحقیقاتی دایان تألیف شده است.استفاده از مطالب برای نشر علم و آگاهی با ذکر منبع و درج لینک مانعی ندارد.
۸. سوالات متداول کشاورزان در ارتباط با آبیاری سیب ، گلابی و به
آب استارت سیب ، گلابی و به چه زمانی انجام شود؟
- اولین آبیاری سیب ، گلابی و به در اسفند ماه و قبل از تورم جوانه‌ها انجام می‌شود. اگر بارندگی در حدی باشد که خاک رطوبت کافی را تا عمق ۴۰ سانتیمتری داشته باشد، نیازی به آبیاری در این زمان نیست.
نیاز آبی درختان سیب ، گلابی و به چقدر است؟
- نیاز آبی سیب ، گلابی و به در هر مرحله از رشد به شرایط آب و هوایی منطقه، بافت و ظرفیت نگهداری آب خاک، سن درخت، مرحله رشدی و … بستگی دارد. به عنوان مثال در شرایط آب و هوایی گرم و خشک، یک درخت بالغ سیب ، گلابی و به در اواسط اردیبهشت ماه، بطور متوسط بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر آب در هر مرحله آبیاری مصرف می‌کند. از اوایل تیرماه تا زمان برداشت نیاز آب هر درخت بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ لیتر خواهد بود.
فواصل آبیاری سیب ، گلابی و به در بهار و تابستان چقدر باشد؟
- بسته به منطقه و خاک متفات است، اما معمولا بین ۷ تا ۱۰ روز باشد.
بعد از برداشت میوه باید آبیاری سیب ، گلابی و به انجام شود؟
- بله. به دلیل تکمیل رشد جوانه‌های سال بعد و رشد نسبی ریشه باید بعد از برداشت آبیاری انجام شود.