درختان هلو و شلیل پس از برداشت و تا زمان خواب درخت و طی پاییز و زمستان نیز باید آبیاری شوند و در صورت عدم آبیاری شاهد کاهش گل سال بعد و کاهش عملکرد خواهیم بود. در مقاله ” آبیاری باغ هلو و شلیل در بهار و تابستان ” تاریخ‌های مهم برای آبیاری طی فصل رشد نیز مشخص و به سوالات باغداران محترم در ارتباط با آبیاری درخت هلو و شلیل در فصل رشد پاسخ داده شد.
به دلیل اهمیت بسیار زیاد آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت و طی فصل خواب درخت، در این مقاله این موضوع را بررسی می کنیم.
آنچه در این مقاله می‌خوانید!
اهمیت آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت
به دلیل اینکه برداشت هلو و شلیل (زودرس، متوسط‌رس و دیررس) بسته به رقم از اوایل خرداد تا اواخر مردادماه ادامه دارد، آبیاری درخت هلو و شلیل بطور منظم و به موقع باید پس از برداشت ادامه داشته باشد. گل‌انگیزی جوانه گل سال بعد در درخت هلو و شلیل از زمان سخت شدن هسته تا بعد از برداشت ادامه دارد و یکی از دلایل مهم آبیاری پس از برداشت این درختان افزایش میزان گل و قدرت باروری درخت برای سال آینده است. بنابراین پس از برداشت هلو و شلیل باید به رطوبت خاک توجه داشته باشید تا آبیاری را بر اساس آن و در زمان درست و به میزان کافی انجام دهید. آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت بخصوص در مناطق با بارندگی کم نیز اهمیت زیادی دارد زیرا نیاز آبی این درختان نسبت به برخی درختان دیگر مانند سیب بیش‌تر است و رطوبت ناحیه ریشه این درختان باید در تمام فصول به اندازه کافی باشد (منبع).
چند اصل در آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت
- آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت محصول نقش مهمی در بهبود تولید گل سال بعد، جلوگیری از وارد شدن تنش به درخت و بهبود جذب عناصر طی فصل رشد و فصل خواب دارد (منبع).
- آبیاری پس از برداشت به تنهایی نمی‌تواند به تقویت درخت هلو و شلیل و افزایش جوانه گل سال بعد کمک کند و باید همزمان با آبیاری منظم و کافی از برنامه غذایی و کودهای فروت‌ست پس از برداشت و سایر کودهای لازم در زمان خواب و طی پاییز و زمستان نیز استفاده کرد.
- نیاز آبی درختان هلو و شلیل بشدت وابسته شرایط اقلیمی منطقه مانند دما و رطوبت نسبی است (منبع). در صورت افزایش دما و رطوبت نسبی پس از برداشت حتما به رطوبت خاک توجه داشته باشید و اگر در ناحیه ریشه و تا عمق ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتری خاک مرطوب بود (گاورو بودن خاک)، آبیاری نکنید زیرا به دلیل زیاد بودن دما و رطوبت نسبی، آبیاری منجر به افزایش بیماری‌های پوسیدگی قارچی می‌شود.
- آبیاری درخت هلو و شلیل پس از خواب درخت و طی پاییز و زمستان با فواصل زمانی طولانی‌تر انجام می شود، یعنی حجم آب مصرفی تغییری نکرده اما دور آبیاری بیش‌تر خواهد شد.
- اگر پس از خواب درخت و طی پاییز و زمستان در منطقه بارندگی اتفاق نیفتد، باید آبیاری درخت هلو و شلیل انجام گیرد تا خاک خشک نشود.
- توجه داشته باشید که پس از آبیاری و بارندگی به هیچ وجه اطراف طوقه درخت هلو و شلیل ، آب جمع نشود زیرا رطوبت زیاد در این ناحیه باعث پوسیدگی ریشه‌ها و طوقه می شود. در صورت جمع شدن آب باران و ایجاد رواناب در باغ، آب را از طریق کانال‌هایی به بیرون باغ هدایت کنید.
فواصل آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت
پس از برداشت دقت کنید که فواصل آبیاری درخت هلو و شلیل به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ارقام هلو و شلیل که برداشت از اوایل خرداد تا اواخر مردادماه است، پس از برداشت نیاز آبی درخت هلو و شلیل بسیار زیاد است و باید طبق فواصل آبیاری در تابستان هر دو تا سه روز آبیاری انجام شود. در ارقام دیررس اگر در زمان برداشت دما هوا کاهش یابد و رطوبت منطقه نیز زیاد باشد، نیاز آبی هلو و شلیل کم شده و فواصل آبیاری تا زمان خواب درخت معمولا هفته‌ای یکبار خواهد بود. پس از خواب و در پاییز و زمستان، فواصل آبیاری طولانی‌تر می شود چرا که نیاز آبی درخت در این تاریخ‌ها کمتر است. بسته به منطقه و نوع خاک و بارندگی، آبیاری درخت هلو و شلیل از زمان خواب درخت تا قبل از بیدار شدن درخت هر ۲۰ تا ۳۰ روز یکبار انجام می‌شود. اما اگر در منطقه طی پاییز و زمستان بارندگی بود، آبیاری هلو و شلیل پس از بارندگی فقط در صورتی انجام شود که خاک در عمق ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتری سطح خاک خشک باشد (منبع).
تغذیه و فروت ست: مکمل آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت
باغداران محترم توجه داشته باشید که عدم کوددهی پس از برداشت هلو و شلیل منجر به کاهش یا ریزش جوانه گل سال بعد و کاهش عملکرد می‌شود. پس از برداشت حتما باید تقویت درخت و جوانه‌ها برای بهبود عملکرد سال آینده انجام شود و این مهم تنها با استفاده از یک برنامه غذایی و فروت ست اصولی و صحیح ممکن خواهد شد. یک سری از کودهای مهم در کنار آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت باید مصرف شوند که در قالب برنامه فروت‌ست در اختیار باغداران عزیز قرار می گیرد. این کودها به تقویت جوانه‌های زایشی برای افزایش تعداد گل سال آینده کمک می کنند. دقت داشته باشید فروت ست تنها یک کود اختصاصی نیست و مجموعه ای از کودها که به صورت برنامه فروت ست هستند، باید مصرف شوند. از جمله مهم ترین عناصری که در کودهای برنامه فروت ست هستند، عناصر کلسیم، ریزمغذی، روی و آهن است و ممکن است بسته به شرایط باغ و منطقه کودهای حاوی عنصر نیتروژن یا سایر عناصر نیز در برنامه فروت ست قرار بگیرد. برای اطلاعات تکمیلی در مورد برنامه فروت ست به مطلب آموزشی فروت ست درختان میوه مراجعه کنید.
نکته: از مصرف بی‌رویه کودهای ازته یا نیتروژنی پس از برداشت خودداری کنید، زیرا نیتروژن بیش از حد باعث افزایش رشد رویشی درخت و تاخیر در خواب درخت خواهد شد.
مصرف کود برای هلو و شلیل طی فصل خواب
پس از اجرای برنامه فروت ست بعد از برداشت، مرحله مهم توسعه ریشه می رسد که تا آبان ماه ادامه دارد اما در آذر و دی ماه توسعه ریشه ای نداریم و مجددا از اواسط بهمن ماه توسعه ریشه درختان شروع می شود و تا اوایل فصل رشد ادامه دارد. نکاتی که در ادامه مطالعه می کنید باید پس از برداشت و طی پاییز و زمستان اجرا شود تا هم به توسعه ریشه و هم به افزایش حلالیت عناصر خاک و آغاز بهتر فصل رشد کمک کند.
- مصرف کودهای تامین کننده که دیرحل ( آهسته رهش ) هستند تا طی فصل خواب عناصر در خاک حل شوند.
- کودهای زیستی ( کود میکروبی ) حاوی باکتری جهت افزایش حلالیت عناصر خاک و شروع بهتر فصل رشد جدید و بهبود دسترسی ریشه درختان به عناصر که بسیار کلیدی هستند.
توجه داشته باشید که کودهایی شیمیایی که مستقیما در آب حل می‌شوند، به دلیل شستشو و عدم جذب موثر توسط ریشه، مناسب زمستان نیستند.
سوالات مهم در ارتباط با آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت
- مدار آبیاری درخت هلو و شلیل پس از برداشت چند روز است؟
در ارقامی که برداشت تا اواسط مرداد ماه است هر دو تا سه روز باید آبیاری انجام شود ولی اگر برداشت در اواخر مردادماه باشد و دما نیز کاهش یافته بود، بهتر است فواصل آبیاری به هفته‌ای یکبار برسد.
- هلو و شلیل را در زمستان آبیاری کنیم یا نه؟
بله. با توجه به شرایط منطقه و خاک، آبیاری تا قبل از بیدار شدن درختان هلو و شلیل انجام شود اما با فواصل بیش‌تر.
- آبیاری درخت هلو و شلیل در زمستان چند بار انجام شود؟
هر ۲۰ تا ۳۰ روز یکبار انجام شود. اگر پس از بارندگی‌های زمستان رطوبت خاک در منطقه ریشه پایین بود، حتما آبیاری انجام شود.
منابع
+ https://edis.ifas.ufl.edu/publication/HS1413
+ Postharvest deficit irrigation in ‘Tatura 204’ peach: Subsequent productivity and water saving. 2013. Agricultural Water Management, 117: 145–۱۵۲. doi: 10.1016/j.agwat.2012.11.011.
+ https://digitalcommons.usu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1646&context=extension_curall
+ https://edis.ifas.ufl.edu/publication/HS1316